wyroku z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie C-538\/13<\/a>\u00a0Trybuna\u0142 Sprawiedliwo\u015bci Unii Europejskiej (TSUE) rozwa\u017cy\u0142 m.in. kwestie dotycz\u0105ce konfliktu interes\u00f3w w post\u0119powaniu o udzielenie zam\u00f3wienia publicznego oraz terminu na wniesienie odwo\u0142ania na postanowienia specyfikacji dotycz\u0105ce kryteri\u00f3w oceny ofert.<\/p>\n\n\n\nCzego dotyczy\u0142a sprawa?<\/strong><\/p>\n\n\n\nInstytucja zamawiaj\u0105ca z Litwy – komenda stra\u017cy po\u017carnej i ratownictwa – opublikowa\u0142a w 2010 r. og\u0142oszenie o zam\u00f3wieniu w trybie przetargu nieograniczonego na \u201enabycie systemu ostrzegania i informowania ludno\u015bci, wykorzystuj\u0105cego infrastruktur\u0119 sieci dostawc\u00f3w us\u0142ug \u0142\u0105czno\u015bci publicznej telefonii mobilnej\u201d, w kt\u00f3rym ofert\u0119 z\u0142o\u017cy\u0142 m.in. wykonawca eVigilo Ltd<\/em> wraz z \u201eERP<\/em>\u201d UAB<\/em> i \u201eInta<\/em>\u201d UAB<\/em>.<\/p>\n\n\n\nW warunkach zam\u00f3wienia zawarto kryteria oceny ofert odnosz\u0105ce si\u0119 do:<\/p>\n\n\n\n
- ceny ca\u0142kowitej systemu ostrzegania,<\/li>
- liczby wykonawc\u00f3w bior\u0105cych udzia\u0142 w projekcie wraz z oferentem<\/li>
- wymaga\u0144 og\u00f3lnych i funkcjonalnych.<\/li><\/ol>\n\n\n\n
Wymagania z pkt 3 obejmowa\u0142y mi\u0119dzy innymi uzasadnienie rozwi\u0105zania technicznego i architektonicznego oraz szczeg\u00f3\u0142owy opis element\u00f3w funkcjonalnych, a tak\u017ce ich zgodno\u015b\u0107 z wymaganiami technicznymi i z potrzebami instytucji zamawiaj\u0105cej.<\/p>\n\n\n\n
Komisja przetargowa instytucji zamawiaj\u0105cej, po dokonaniu oceny ofert technicznych przez bieg\u0142ych, potwierdzi\u0142a wyniki tej\u017ce oceny. Nast\u0119pnie, instytucja zamawiaj\u0105ca poinformowa\u0142a oferent\u00f3w o wynikach post\u0119powania. Wykonawca eVigilo<\/em> wni\u00f3s\u0142 odwo\u0142ania na czynno\u015b\u0107 wyboru najkorzystniejszej oferty, kwestionuj\u0105c m.in. ustalone kryteria oceny ofert oraz podnosz\u0105c stronniczo\u015b\u0107 bieg\u0142ych. eViglio<\/em> wskaza\u0142a, \u017ce eksperci wymienieni w ofercie zwyci\u0119skiego wykonawcy s\u0105 na uniwersytecie w Kownie kolegami trzech z sze\u015bciu bieg\u0142ych instytucji zamawiaj\u0105cej, kt\u00f3rzy zar\u00f3wno opracowali specyfikacj\u0119 istotnych warunk\u00f3w zam\u00f3wienia, jak i dokonali oceny ofert w przedmiotowym post\u0119powaniu.<\/p>\n\n\n\nOdwo\u0142ania wniesione przez eVigilo<\/em> zosta\u0142y oddalone przez s\u0105d pierwszej instancji i s\u0105d apelacyjny. W zwi\u0105zku w powy\u017cszym wykonawca ten wni\u00f3s\u0142 skarg\u0119 kasacyjn\u0105 do Lietuvos Auk\u0161\u010diausiasis Teismas<\/em> (litewskiego s\u0105du najwy\u017cszego). Obok zarzutu zwi\u0105zanego ze stronniczo\u015bci\u0105 ekspert\u00f3w zwr\u00f3ci\u0142 uwag\u0119, \u017ce instytucja zamawiaj\u0105ca w spos\u00f3b bardzo og\u00f3lny ustali\u0142a kryteria oceny ofert, w szczeg\u00f3lno\u015bci kryterium \u201ezgodno\u015bci z potrzebami instytucji zamawiaj\u0105cej\u201d. Wykonawca ten stwierdzi\u0142, \u017ce by\u0142 w stanie zrozumie\u0107 te kryteria dopiero wtedy, gdy instytucja zamawiaj\u0105ca poinformowa\u0142a go o podstawach odmowy zawarcia umowy w sprawie udzielenia zam\u00f3wienia.<\/p>\n\n\n\nPrzeciwnicy skargi \u2013 instytucja zamawiaj\u0105ca oraz zwyci\u0119ski wykonawca \u2013 stwierdzili, \u017ce eVigilo<\/em> mia\u0142o obowi\u0105zek wykaza\u0107 nie tylko obiektywne powi\u0105zania mi\u0119dzy ekspertami zwyci\u0119skich wykonawc\u00f3w oraz bieg\u0142ymi, kt\u00f3rzy dokonali oceny ofert, ale tak\u017ce dowie\u015b\u0107 subiektywnego faktu, \u017ce biegli byli stronniczy. Podnie\u015bli r\u00f3wnie\u017c, \u017ce eVigilo<\/em> zbyt p\u00f3\u017ano podwa\u017cy\u0142o zgodno\u015b\u0107 z prawem kryteri\u00f3w oceny ofert.<\/p>\n\n\n\nW tych okoliczno\u015bciach litewski s\u0105d najwy\u017cszy zawiesi\u0142 post\u0119powanie i zwr\u00f3ci\u0142 si\u0119 do TSUE z pytaniami, kt\u00f3re dotyczy\u0142y trzech kwestii:<\/p>\n\n\n\n
- w odniesieniu do art. 1 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 89\/665 oraz art. 2, art. 44 ust. 1 i art. 53 ust. 1 lit. a dyrektywy 2004\/18 ustalenia, czy znacz\u0105ce powi\u0105zania zwyci\u0119skiego oferenta z bieg\u0142ymi powo\u0142anymi przez instytucj\u0119 zamawiaj\u0105c\u0105 do oceny ofert, bez zbadania wp\u0142ywu tych powi\u0105za\u0144 na inne elementy post\u0119powania (w tym na wyb\u00f3r oferty najkorzystniejszej) oraz bez wykazywania, \u017ce biegli byli stronniczy, powinno skutkowa\u0107 uznaniem oferty (najkorzystniejszej) za ofert\u0119 niezgodn\u0105 z prawem;<\/li>
- w odniesieniu do art. 1 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 89\/665 oraz art. 2, art. 44 ust. 1 i art. 53 ust. 1 lit. a dyrektywy 2004\/18 ustalenia, czy wykonawcy powinno przys\u0142ugiwa\u0107 prawo do wniesienia odwo\u0142ania w sprawie zgodno\u015bci z prawem post\u0119powania przetargowego po up\u0142ywie terminu przewidzianego w prawie krajowym, je\u015bli by\u0142 on w stanie zrozumie\u0107 warunki zam\u00f3wienia dopiero w chwili, gdy instytucja zamawiaj\u0105ca przedstawi\u0142a wyczerpuj\u0105ce informacje na temat podstaw swojej decyzji o wyborze innego oferenta;<\/li>
- w odniesieniu do art. 2 i art. 53 ust. 1 lit. a dyrektywy 2004\/18 ustalenia, czy instytucja zamawiaj\u0105ca upowa\u017cniona jest ustali\u0107 \u2013 jako kryterium oceny\u2013 stopie\u0144 zgodno\u015bci tych ofert z wymogami zawartymi w dokumentacji przetargowej.<\/li><\/ol>\n\n\n\n
Zagadnienie nr 1<\/strong><\/p>\n\n\n\nOdno\u015bnie pierwszego zagadnienia Trybuna\u0142 wyja\u015bni\u0142, \u017ce zasada r\u00f3wnego traktowania wymaga, aby wszyscy oferenci mieli takie same szanse przy formu\u0142owaniu swych ofert. Z tego wynika r\u00f3wnie\u017c wym\u00f3g, aby oferty wszystkich konkurent\u00f3w podlega\u0142y tym samym warunkom (por. podobne wyroki: Komisja\/CAS Succhi di Frutta<\/em>, C\u2011496\/99 P, pkt 110; Cartiera dell\u2019Adda<\/em>, C\u201142\/13, pkt 44). Dalej, TSUE zwr\u00f3ci\u0142 uwag\u0119, \u017ce obowi\u0105zek przejrzysto\u015bci, kt\u00f3ry jest dope\u0142nieniem powy\u017cszej zasady, ma zasadniczo na celu zagwarantowanie braku ryzyka faworyzowania i arbitralnego traktowania niekt\u00f3rych oferent\u00f3w lub ofert przez instytucj\u0119 zamawiaj\u0105c\u0105 (zob. podobnie wyroki: Komisja\/CAS Succhi di Frutta<\/em>, pkt 111; Cartiera dell\u2019Adda<\/em>, pkt 44).<\/p>\n\n\n\nKonflikt interes\u00f3w obejmuje ryzyko, \u017ce publiczna instytucja zamawiaj\u0105ca zacznie si\u0119 kierowa\u0107 wzgl\u0119dami niezwi\u0105zanymi z danym zam\u00f3wieniem i \u017ce w ten spos\u00f3b b\u0119dzie sprzyja\u0107 danemu oferentowi. Taki konflikt interes\u00f3w mo\u017ce stanowi\u0107 naruszenie art. 2 dyrektywy 2004\/18.<\/p>\n\n\n\n
Kwestia wykazania stronniczo\u015bci bieg\u0142ego w post\u0119powaniu o udzielenie zam\u00f3wienia nie zosta\u0142a uregulowana w dyrektywach 89\/665 oraz 2004\/18. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w braku uregulowa\u0144 Unii w tej dziedzinie zadaniem pa\u0144stw cz\u0142onkowskich jest okre\u015blenie zasad post\u0119powania administracyjnego i s\u0105dowego, aby zapewni\u0107 ochron\u0119 uprawnie\u0144 podmiot\u00f3w prawa wynikaj\u0105cych z prawa Unii. Te zasady post\u0119powania nie mog\u0105 by\u0107 mniej korzystne ni\u017c w przypadku podobnych post\u0119powa\u0144 w zakresie ochrony uprawnie\u0144 wywodzonych z wewn\u0119trznego porz\u0105dku prawnego (zasada r\u00f3wnowa\u017cno\u015bci) i nie mog\u0105 powodowa\u0107 w praktyce, \u017ce korzystanie z uprawnie\u0144 wynikaj\u0105cych z prawa Unii stanie si\u0119 niemo\u017cliwe lub nadmiernie utrudnione (zasada skuteczno\u015bci) (zob. wyrok Club Hotel Loutraki<\/em> i in., C\u2011145\/08, C\u2011149\/08, pkt 74 i przytoczone tam orzecznictwo).<\/p>\n\n\n\nPowy\u017csze zasady nie stoj\u0105 zazwyczaj na przeszkodzie temu, by w pa\u0144stwach cz\u0142onkowskich mo\u017cna by\u0142o wykaza\u0107 stronniczo\u015b\u0107 bieg\u0142ego na podstawie samej tylko obiektywnej sytuacji (np. znacz\u0105ce powi\u0105zania zwyci\u0119skiego oferenta z bieg\u0142ymi) po to, aby zapobiec ryzyku, \u017ce publiczna instytucja zamawiaj\u0105ca zacznie si\u0119 kierowa\u0107 wzgl\u0119dami niezwi\u0105zanymi z danym zam\u00f3wieniem i przez sam ten fakt mo\u017ce sprzyja\u0107 okre\u015blonemu oferentowi.<\/p>\n\n\n\n
TSUE wskaza\u0142 jednocze\u015bnie, \u017ce instytucjom zamawiaj\u0105cym przydzielono aktywn\u0105 rol\u0119 w stosowaniu zasad udzielania zam\u00f3wie\u0144 publicznych, dlatego instytucje te zobowi\u0105zane s\u0105 sprawdzi\u0107, czy istnieje ewentualny konflikt interes\u00f3w i podj\u0105\u0107 odpowiednie dzia\u0142ania celem zapobie\u017cenia powstaniu takiego konfliktu, wykrycia go lub zaradzenia mu. Tymczasem nie by\u0142oby w zgodzie ze wspomnian\u0105 aktywn\u0105 rol\u0105, by w ramach post\u0119powania odwo\u0142awczego nak\u0142ada\u0107 na skar\u017c\u0105c\u0105 ci\u0119\u017car dowodu na zaistnienie konkretnego przypadku stronniczo\u015bci bieg\u0142ych powo\u0142anych przez instytucj\u0119 zamawiaj\u0105c\u0105. Rozwi\u0105zanie takie by\u0142oby r\u00f3wnie\u017c sprzeczne z zasad\u0105 skuteczno\u015bci oraz z przewidzianym w art. 1 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 89\/665 wymogiem zapewnienia skutecznego odwo\u0142ania, poniewa\u017c w szczeg\u00f3lno\u015bci oferent nie ma zazwyczaj dost\u0119pu do informacji i dowod\u00f3w, kt\u00f3re pozwoli\u0142yby mu wykaza\u0107 tak\u0105 stronniczo\u015b\u0107.<\/p>\n\n\n\n
Trybuna\u0142 wyja\u015bni\u0142 ponadto, \u017ce poj\u0119cie \u201estronniczo\u015bci\u201d oraz jej skutki prawne nale\u017cy okre\u015bli\u0107 na gruncie prawa krajowego. Tak wi\u0119c na gruncie prawa krajowego nale\u017cy okre\u015bli\u0107, czy i w jakim zakresie trzeba wzi\u0105\u0107 pod uwag\u0119 okoliczno\u015b\u0107, \u017ce ewentualna stronniczo\u015b\u0107 wspomnianych bieg\u0142ych nie mia\u0142a wp\u0142ywu na decyzj\u0119 w sprawie udzielenia zam\u00f3wienia publicznego.<\/p>\n\n\n\n
Zagadnienie nr 2<\/strong><\/p>\n\n\n\nJe\u015bli chodzi o drugie zagadnienie, TSUE stwierdzi\u0142, i\u017c ustalanie rozs\u0105dnych termin\u00f3w do wniesienia \u015brodk\u00f3w zaskar\u017cenia pod rygorem up\u0142ywu terminu zawitego, co do zasady, spe\u0142nia wym\u00f3g wynikaj\u0105cy z zasady skuteczno\u015bci, poniewa\u017c stanowi zastosowanie fundamentalnej zasady pewno\u015bci prawa. Pe\u0142na realizacja celu dyrektywy 89\/665 by\u0142aby zagro\u017cona, gdyby pozwolono kandydatom i oferentom na powo\u0142ywanie si\u0119 na naruszenia regu\u0142 przetargowych na dowolnym etapie post\u0119powania przetargowego, zmuszaj\u0105c w ten spos\u00f3b instytucj\u0119 zamawiaj\u0105c\u0105 do powt\u00f3rzenia ca\u0142ego post\u0119powania w celu naprawienia tych narusze\u0144 (wyroki: Universale-Bau<\/em> i in., C\u2011470\/99, pkt 75, 76 i przytoczone tam orzecznictwo; L\u00e4mmerzahl<\/em>, C\u2011241\/06, pkt 50, 51; a tak\u017ce Komisja\/Irlandia, C\u2011456\/08, pkt 51, 52).<\/p>\n\n\n\nWedle orzecznictwa Trybuna\u0142u cel wyznaczony w art. 1 ust. 1 dyrektywy 89\/665 dotycz\u0105cy zagwarantowania skutecznych \u015brodk\u00f3w odwo\u0142awczych w razie naruszenia przepis\u00f3w obowi\u0105zuj\u0105cych w dziedzinie udzielania zam\u00f3wie\u0144 publicznych mo\u017ce zosta\u0107 osi\u0105gni\u0119ty wy\u0142\u0105cznie wtedy, gdy bieg termin\u00f3w wyznaczonych do wniesienia takich \u015brodk\u00f3w odwo\u0142awczych rozpoczyna si\u0119 od dnia, w kt\u00f3rym skar\u017c\u0105cy dowiedzia\u0142 si\u0119 lub powinien by\u0142 dowiedzie\u0107 si\u0119 o podnoszonym naruszeniu przepis\u00f3w (por. wyroki: Uniplex (UK<\/em>), pkt 32; a tak\u017ce Idrodinamica Spurgo Velox<\/em> i in., C 161\/13, pkt 37).<\/p>\n\n\n\nKryteria zawarcia umowy w sprawie udzielenia zam\u00f3wienia powinny zosta\u0107 zawarte w og\u0142oszeniu o zam\u00f3wieniu lub w specyfikacji istotnych warunk\u00f3w zam\u00f3wienia, a okoliczno\u015b\u0107, \u017ce kryteria te s\u0105 niezrozumia\u0142e lub niejasne mo\u017ce stanowi\u0107 naruszenie dyrektywy 2004\/18. Trybuna\u0142 przypomnia\u0142, i\u017c kryteria te powinny by\u0107 okre\u015blone tak, aby umo\u017cliwi\u0107 wszystkim rozs\u0105dnie poinformowanym i wykazuj\u0105cym zwyk\u0142\u0105 staranno\u015b\u0107 oferentom zinterpretowanie ich w taki sam spos\u00f3b (por. pkt 42 wyroku SIAC Construction<\/em> (C 19\/00). Z powy\u017cszego wynika, \u017ce nale\u017cy ustali\u0107, czy dany oferent rzeczywi\u015bcie nie by\u0142 zdolny zrozumie\u0107 kryteri\u00f3w zawarcia umowy w sprawie udzielenia spornego zam\u00f3wienia, czy te\u017c powinien by\u0142 je zrozumie\u0107, stosuj\u0105c jako punkt odniesienia wzorzec rozs\u0105dnie poinformowanego i wykazuj\u0105cego zwyk\u0142\u0105 staranno\u015b\u0107 oferenta.<\/p>\n\n\n\nW ramach powy\u017cszego badania nale\u017cy uwzgl\u0119dni\u0107 okoliczno\u015b\u0107, \u017ce oferent przed z\u0142o\u017ceniem oferty nie zwr\u00f3ci\u0142 si\u0119 do instytucji zamawiaj\u0105cej o wyja\u015bnienia. Je\u015bli badanie wyka\u017ce, \u017ce warunki przetargu by\u0142y rzeczywi\u015bcie niezrozumia\u0142e dla oferenta i \u017ce nie mia\u0142 on mo\u017cliwo\u015bci wniesienia odwo\u0142ania w terminie przewidzianym w prawie krajowym, to mo\u017ce on wnie\u015b\u0107 skuteczne odwo\u0142anie przed up\u0142ywem przewidzianego terminu odnosz\u0105cego si\u0119 do decyzji dotycz\u0105cej zawarcia umowy w sprawie udzielenia zam\u00f3wienia.<\/p>\n\n\n\n
Zagadnienie nr 3<\/strong><\/p>\n\n\n\nW zakresie trzeciej kwestii TSUE zwraca uwag\u0119, \u017ce zgodnie z art. 53 ust. 1 lit. a dyrektywy 2004\/18 przy wyborze oferty najkorzystniejszej ekonomicznie z punktu widzenia instytucji zamawiaj\u0105cej brane s\u0105 pod uwag\u0119 r\u00f3\u017cne kryteria odnosz\u0105ce si\u0119 do przedmiotu danego zam\u00f3wienia publicznego, przyk\u0142adowo: jako\u015b\u0107, cena, warto\u015b\u0107 techniczna, w\u0142a\u015bciwo\u015bci estetyczne i funkcjonalne itd. Zgodnie z orzecznictwem unijnym wyliczenie to z uwagi na u\u017cycie s\u0142owa \u201eprzyk\u0142adowo\u201d, jest niewyczerpuj\u0105ce (zob. wyrok Komisja\/Niderlandy, C 368\/10, pkt 84). Co wi\u0119cej, instytucji zamawiaj\u0105cej przys\u0142uguje w tym zakresie swoboda, gdy\u017c wyboru oferty najkorzystniejszej ekonomicznie dokonuje si\u0119 \u201ez punktu widzenia instytucji zamawiaj\u0105cej\u201d. Przy czym ustalone kryteria udzielania zam\u00f3wienia musz\u0105 odnosi\u0107 si\u0119 do przedmiotu zam\u00f3wienia i by\u0107 zgodne z zasadami okre\u015blonymi w art. 2 dyrektywy 2004\/18.<\/p>\n\n\n\n
Maj\u0105c na uwadze powy\u017csze, Trybuna\u0142 stwierdzi\u0142, \u017ce art. 2 i art. 53 ust. 1 lit. a dyrektywy 2004\/18 umo\u017cliwiaj\u0105, co do zasady, instytucji zamawiaj\u0105cej przyj\u0119cie jako kryterium oceny ofert stopnia zgodno\u015bci ofert z wymogami zawartymi w dokumentacji przetargowej.<\/p>\n\n\n\n
Komentarz<\/strong><\/p>\n\n\n\nKomentowane orzeczenie dotyczy kwestii konfliktu interes\u00f3w w post\u0119powaniu o udzielenie zam\u00f3wienia. Dotychczasowa dyrektywa 2004\/18 nie zawiera\u0142a \u017cadnych uregulowa\u0144 w tym zakresie. W przedmiotowej sprawie konflikt ten obejmuje bieg\u0142ych maj\u0105cych wp\u0142yw na przygotowanie specyfikacji istotnych warunk\u00f3w zam\u00f3wienia i dokonuj\u0105cych weryfikacji ofert, kt\u00f3rzy byli powi\u0105zani kole\u017ce\u0144sko z ekspertami jednego z oferent\u00f3w. TSUE ujmuje konflikt interes\u00f3w szeroko, jako sytuacj\u0119, w kt\u00f3rej instytucja zamawiaj\u0105ca kieruje si\u0119 wzgl\u0119dami niezwi\u0105zanymi z danym zam\u00f3wieniem i \u017ce przez sam ten fakt sprzyja danemu oferentowi.<\/p>\n\n\n\n
W sprawie eVigilo<\/em> nie budzi w\u0105tpliwo\u015bci, \u017ce stronniczo\u015b\u0107 bieg\u0142ych stanowi przejaw konfliktu interes\u00f3w. Pytanie prejudycjalne i rozwa\u017cania Trybuna\u0142u dotycz\u0105 definiowania tej stronniczo\u015bci oraz jej wp\u0142ywu na decyzje instytucji zamawiaj\u0105cej. TSUE do\u015b\u0107 odwa\u017cnie stwierdza, \u017ce samo wykazanie obiektywnych powi\u0105za\u0144 mi\u0119dzy bieg\u0142ymi a oferentem mo\u017ce stanowi\u0107 wystarczaj\u0105cy dow\u00f3d stronniczo\u015bci bieg\u0142ego, i tym samym konfliktu interes\u00f3w. Trybuna\u0142 dopuszcza jednak r\u00f3wnie\u017c obowi\u0105zek wykazania konkretnego przypadku stronniczo\u015bci bieg\u0142ych, tj. wp\u0142ywu tej stronniczo\u015bci na wynik post\u0119powania. Przy czym wyra\u017anie wskazuje, \u017ce ci\u0119\u017car dowiedzenia braku konkretnej stronniczo\u015bci w post\u0119powaniu powinien spoczywa\u0107 na instytucji zamawiaj\u0105cej.<\/p>\n\n\n\nW tym miejscu warto wspomnie\u0107, \u017ce nowa dyrektywa 2014\/24 w art. 24 zawiera definicj\u0119 konfliktu interes\u00f3w. Jest nim:<\/p>\n\n\n\n
\u201eco najmniej ka\u017cda sytuacja, w kt\u00f3rej cz\u0142onkowie personelu instytucji zamawiaj\u0105cej lub dostawcy us\u0142ug w zakresie obs\u0142ugi zam\u00f3wie\u0144 dzia\u0142aj\u0105cego w imieniu instytucji zamawiaj\u0105cej bior\u0105cy udzia\u0142 w prowadzeniu post\u0119powania o udzielenie zam\u00f3wienia lub mog\u0105cy wp\u0142yn\u0105\u0107 na wynik tego post\u0119powania maj\u0105, bezpo\u015brednio lub po\u015brednio, interes finansowy, ekonomiczny lub inny interes osobisty, kt\u00f3ry postrzega\u0107 mo\u017cna jako zagra\u017caj\u0105cy ich bezstronno\u015bci i niezale\u017cno\u015bci w zwi\u0105zku z post\u0119powaniem o udzielenie zam\u00f3wienia\u201d.<\/em><\/p><\/blockquote>\n\n\n\nNowa dyrektywa zobowi\u0105zuje jednocze\u015bnie pa\u0144stwa cz\u0142onkowskie do zapewnienia podj\u0119cia przez instytucje zamawiaj\u0105ce odpowiednich \u015brodk\u00f3w, by skutecznie zapobiega\u0107 konfliktom interes\u00f3w, a tak\u017ce rozpoznawa\u0107 i likwidowa\u0107 je, gdy powstaj\u0105 w zwi\u0105zku z prowadzeniem post\u0119powa\u0144 o udzielenie zam\u00f3wie\u0144, aby nie dopu\u015bci\u0107 do ewentualnego zak\u0142\u00f3cenia konkurencji i zapewni\u0107 r\u00f3wne traktowanie wszystkich wykonawc\u00f3w. Dalej stosownie do art. 57 ust. 4 e dyrektywy 2014\/24 instytucje zamawiaj\u0105ce mog\u0105 wykluczy\u0107 lub zosta\u0107 zobowi\u0105zane przez pa\u0144stwa cz\u0142onkowskie do wykluczenia z udzia\u0142u w post\u0119powaniu o udzielenie zam\u00f3wienia ka\u017cdego wykonawcy, je\u017celi za pomoc\u0105 mniej inwazyjnych \u015brodk\u00f3w nie mo\u017cna skutecznie zlikwidowa\u0107 konfliktu interes\u00f3w w rozumieniu ww. art. 24 nowej dyrektywy.<\/p>\n\n\n\n
W Polsce problematyka konfliktu interes\u00f3w uregulowana zosta\u0142a w art. 17 oraz w art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp. Sytuacja opisana w komentowanym orzeczeniu dotyczy cz\u0119\u015bciowo sytuacji okre\u015blonej w art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp. Przepis ten jednak obejmuje wy\u0142\u0105cznie faz\u0119 przygotowania post\u0119powania a nie etapu oceny ofert. Z kolei art. 17 ust. 1 pkt 4 nie obejmuje literalnie relacji eksperci wykonawcy \u2013 eksperci zamawiaj\u0105cego, a jedynie relacj\u0119 wykonawca \u2013 eksperci zamawiaj\u0105cego. Powy\u017csze oznacza jednak, \u017ce art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp zgodnie z orzeczeniem w sprawie eVigilo<\/em>, powinien by\u0107 interpretowany szerzej, obejmuj\u0105c nie tylko pozostawanie z wykonawc\u0105 w takim stosunku prawnym lub faktycznym, \u017ce mo\u017ce to budzi\u0107 w\u0105tpliwo\u015bci co do bezstronno\u015bci os\u00f3b wykonuj\u0105cych czynno\u015bci po stronie zamawiaj\u0105cego, lecz z ka\u017cd\u0105 osob\u0105 wsp\u00f3\u0142pracuj\u0105c\u0105 z wykonawc\u0105 przy sporz\u0105dzaniu oferty lub realizacji zam\u00f3wienia.<\/p>\n\n\n\nW kwestii dopuszczalno\u015bci zawitych termin\u00f3w na wniesienie odwo\u0142ania na tre\u015b\u0107 dokumentacji przetargowej Trybuna\u0142 wskazuje, \u017ce s\u0105 one, co do zasady, dopuszczalne. Zwraca jednak uwag\u0119 na pewne elementy, kt\u00f3re powinny skutkowa\u0107 mo\u017cliwo\u015bci\u0105 wniesienia odwo\u0142ania w p\u00f3\u017aniejszym terminie. W przypadkach, w kt\u00f3rych tre\u015b\u0107 dokumentacji jest niezrozumia\u0142a lub niejasna dla rozs\u0105dnie poinformowanego i wykazuj\u0105cego zwyk\u0142\u0105 staranno\u015b\u0107 wykonawcy, a wykonawca ten nie mia\u0142 mo\u017cliwo\u015bci wniesienia odwo\u0142ania lub wyja\u015bnienie tej tre\u015bci, odmienne rozumienie tre\u015bci dokumentacji przetargowej przez zamawiaj\u0105cego wyartyku\u0142owane w informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty powinno skutkowa\u0107 dopuszczalno\u015bci\u0105 wniesienia odwo\u0142ania w terminie liczonym od powzi\u0119cia przez wykonawc\u0119 informacji o takim rozumieniu tre\u015bci tej dokumentacji.<\/p>\n\n\n\n
W naszej ocenie w stanie faktycznym opisanym w orzeczeniu w sprawie eVigilo<\/em>podstaw\u0119 faktyczn\u0105 do wniesienia odwo\u0142ania na gruncie ustawy Pzp mog\u0142aby stanowi\u0107 r\u00f3wnie\u017c czynno\u015b\u0107 wyboru oferty najkorzystniejszej. Je\u015bli w informacji o przyznanej punktacji inaczej ni\u017c wynika\u0142o to z interpretacji rozs\u0105dnie poinformowanego i wykazuj\u0105cego zwyk\u0142\u0105 staranno\u015b\u0107 wykonawcy oceniono jego ofert\u0119 na tle postanowie\u0144 specyfikacji, to nale\u017ca\u0142oby kwestionowa\u0107 interpretacj\u0105 przyj\u0119t\u0105 przez zamawiaj\u0105cego, jako nieuprawnion\u0105. Powy\u017csze zapobiega mo\u017cliwo\u015bci postawienia zarzutu, \u017ce odwo\u0142anie jako dotycz\u0105ce tre\u015bci specyfikacji, jest sp\u00f3\u017anione.<\/p>\n\n\n\nOdno\u015bnie og\u00f3lnego kryterium oceny ofert \u2013 stopnia zgodno\u015bci ofert z wymogami zawartymi w dokumentacji przetargowej \u2013 nale\u017cy zauwa\u017cy\u0107, \u017ce Trybuna\u0142 nie bada\u0142 wnikliwie tej kwestii. Stwierdzi\u0142 jedynie, \u017ce takie kryterium jest, co do zasady, dopuszczalne, gdy\u017c wyboru oferty najkorzystniejszej zgodnie z dyrektyw\u0105 2004\/18 dokonuje si\u0119 \u201ez punktu widzenia instytucji zamawiaj\u0105cej\u201d. TSUE nie rozstrzygn\u0105\u0142 jednak, czy przedmiotowe kryterium spe\u0142nia wymogi w zakresie powi\u0105zania z przedmiotem zam\u00f3wienia oraz jest zgodne z zasadami okre\u015blonymi w art. 2 dyrektywy 2004\/18; dzia\u0142anie w spos\u00f3b przejrzysty, r\u00f3wne i niedyskryminacyjne traktowanie wykonawc\u00f3w. Ocena ta nale\u017cy do s\u0105d\u00f3w krajowych.<\/p>\n\n\n\n
Reasumuj\u0105c\u2026<\/strong><\/p>\n\n\n\nOrzeczenie TSUE w sprawie eVigilo<\/em> dotyczy przede wszystkim problemu konfliktu interes\u00f3w, w tym stronniczo\u015bci bieg\u0142ych w post\u0119powaniu o udzielenie zam\u00f3wienia publicznego. Trybuna\u0142 wskazuje mechanizmy skutecznego kwestionowania relacji opartych o tego rodzaju konflikt. Szczeg\u00f3lnie kwestia odwr\u00f3conego ci\u0119\u017caru dowodu w zakresie wykazania konkretnej stronniczo\u015bci mo\u017ce stanowi\u0107 u\u0142atwienie dla potencjalnych wykonawc\u00f3w podwa\u017caj\u0105cych wyb\u00f3r oferty innego wykonawcy w przypadku stronniczego personelu zamawiaj\u0105cego.<\/p>\n\n\n\nDobrze r\u00f3wnie\u017c, \u017ce Trybuna\u0142 w zakresie termin\u00f3w zawitych do wnoszenia odwo\u0142ania, kt\u00f3rych niedotrzymanie skutkuje odrzuceniem odwo\u0142ania, ograniczy\u0142 automatyzm ich stosowania. Nie jest bowiem wykluczone, \u017ce tak\u017ce w innych ni\u017c wskazanych w sprawie\u00a0eVigilo<\/em>\u00a0obiektywnie niezawinionych przez wykonawc\u0119 przypadkach, niedotrzymanie terminu na wniesienie odwo\u0142ania, nie powinno skutkowa\u0107 jego odrzuceniem.<\/p>\n\n\n\nArtyku\u0142 po raz pierwszy ukaza\u0142 si\u0119 <\/em>21 lipca 2016 r. w serwisie eurozamowienia.pl.<\/em><\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Wsp\u00f3\u0142autork\u0105 tego wpisu jest dr Aneta Wala W dokumencie JEDZ, kt\u00f3ry jest wype\u0142niany w prawie ka\u017cdym post\u0119powaniu o udzielenie zam\u00f3wie\u0144 publicznych, ka\u017cdy wykonawca musi udzieli\u0107 odpowiedzi na pytanie, \u201eCzy wie o jakimkolwiek konflikcie interes\u00f3w spowodowanym jego udzia\u0142em w post\u0119powaniu o udzielenie zam\u00f3wienia?” Warto zapozna\u0107 si\u0119 z orzeczeniem TSUE z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie\u00a0C-538\/13 […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[12],"tags":[33,34,35,36,14],"jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_featured_media_url":"","_links":{"self":[{"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/74"}],"collection":[{"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=74"}],"version-history":[{"count":-8,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/74\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=74"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=74"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=74"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}