{"id":209,"date":"2019-07-30T14:32:38","date_gmt":"2019-07-30T14:32:38","guid":{"rendered":"http:\/\/digitalbabel.legal\/?p=209"},"modified":"2019-07-31T06:40:12","modified_gmt":"2019-07-31T06:40:12","slug":"czy-warto-dzielic-sie-danymi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/digitalbabel.legal\/digitalizacja\/czy-warto-dzielic-sie-danymi\/","title":{"rendered":"Sztuczna inteligencja a dzielenie si\u0119 danymi"},"content":{"rendered":"\n

W kontek\u015bcie cyfrowej gospodarki cz\u0119sto m\u00f3wi si\u0119 o danych jako nowym paliwie nap\u0119dzaj\u0105cym gospodark\u0119.  To por\u00f3wnanie ma swoje \u017ar\u00f3d\u0142o w tytule raportu “The Economist” z maja 2017 roku zatytu\u0142owanego “The world\u2019s most valuable resource is no longer oil, but data”<\/a>. Skr\u00f3towo u\u017cywa si\u0119 tak\u017ce powiedzenia “data is a new oil<\/em>“.<\/p>\n\n\n\n

To por\u00f3wnanie jest niezwykle\nobrazowe, jednak nie do ko\u0144ca oddaje rzeczywisto\u015b\u0107. Jest sporo r\u00f3\u017cnic pomi\u0119dzy tym,\njak ropa naftowa i dane wp\u0142ywaj\u0105 na gospodark\u0119. <\/p>\n\n\n\n

Czy dane to nowe paliwo dla gospodarki?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

W przypadku ropy naftowej\njednym z podstawowych czynnik\u00f3w jest lokalizacja jej zasob\u00f3w oraz ich sko\u0144czono\u015b\u0107.\nNajwi\u0119kszy wp\u0142yw na gospodark\u0119 maj\u0105 ci, kt\u00f3rzy kontroluj\u0105 z\u0142o\u017ca ropy i mo\u017cliwo\u015b\u0107\njej wydobywania. <\/p>\n\n\n\n

W przypadku danych nie ma\nmowy o ryzyku wyczerpania zasob\u00f3w \u2013 danych mamy wr\u0119cz coraz wi\u0119cej. Jednak dane\nstaj\u0105 si\u0119 nowym paliwem dla gospodarki dopiero, gdy s\u0105 przetworzone w taki\nspos\u00f3b, \u017ce mo\u017cna je wykorzysta\u0107. <\/p>\n\n\n\n

Afera Cambridge Analityca<\/a> pokaza\u0142a jasno skal\u0119 wp\u0142ywu na nasz\u0105 rzeczywisto\u015b\u0107 dzia\u0142a\u0144 opartych na przetworzonych danych (pomijam tu kwesti\u0119 legalno\u015bci dzia\u0142a\u0144 tej firmy). Samo posiadanie danych to za ma\u0142o \u2013 dopiero ich analiza, oczyszczenie z tzw. szumu oraz odpowiednie zestawienie pozwala na ich efektywne wykorzystanie \u2013 cz\u0119sto z niezwyk\u0142\u0105 skuteczno\u015bci\u0105. <\/p>\n\n\n\n

Oznacza to, \u017ce punkt\nci\u0119\u017cko\u015bci przesun\u0105\u0142 si\u0119 z w\u0142a\u015bcicieli danych na tych, kt\u00f3rzy potrafi\u0105 je\nprzetwarza\u0107. Rzadko s\u0105 to te same osoby.<\/p>\n\n\n\n

Dane nieosobowe<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

Dotyczy to zw\u0142aszcza danych nieosobowych<\/strong> wytwarzanych w\nprzemy\u015ble (polecam lektur\u0119 O\nco chodzi ze swobodnym przep\u0142ywem danych nieosobowych?<\/a>). <\/p>\n\n\n\n

Dane takie gromadzone s\u0105\nzazwyczaj w izolowanych, autonomicznych bazach danych \u2013 ka\u017cda firma ma swoje\ndane. I prawie ka\u017cda pr\u00f3buje zbudowa\u0107 na nich sw\u00f3j przysz\u0142y model biznesowy. <\/p>\n\n\n\n

Jednak specyfik\u0105 danych jest to, \u017ce aby je skutecznie wykorzystywa\u0107, potrzeba ich coraz wi\u0119cej i wi\u0119cej. Zw\u0142aszcza, je\u015bli dane maj\u0105 by\u0107 wykorzystane w ramach rozwi\u0105za\u0144 opartych na tzw. sztucznej inteligencji. Rozwi\u0105zania te s\u0105 tak wymagaj\u0105ce w zakresie ilo\u015bci potrzebnych danych, \u017ce nie jest ju\u017c wystarczaj\u0105ce wcze\u015bniejsze rozpocz\u0119cie proces\u00f3w digitalizacji i zgromadzenie w swoich zasobach wi\u0119cej danych ni\u017c konkurencja. Nadal tych danych jest za ma\u0142o, by uzyska\u0107 sensown\u0105 przewag\u0119 konkurencyjn\u0105. <\/p>\n\n\n\n

I tu pojawia si\u0119 nowy\nmodel biznesowy \u2013 dzielenia si\u0119 danymi przez firmy.<\/p>\n\n\n\n

Dzielenie si\u0119 danymi?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

Nie jest to oczywiste rozwi\u0105zanie, gdy\u017c \u017cadna firma nie chce dzieli\u0107 si\u0119 swoimi danymi – a tym samym tajemnicami handlowymi – z innymi, poniewa\u017c obawia si\u0119 utraty w ten spos\u00f3b swojej przewagi konkurencyjnej.<\/p>\n\n\n\n

Jednak pojawia si\u0119 coraz\nwi\u0119cej przyk\u0142ad\u00f3w, gdy konkurenci prze\u0142amuj\u0105 swoje obawy. Jedn\u0105 z takich\ndziedzin jest przemys\u0142 farmaceutyczny.  Opracowywanie\nnowych lek\u00f3w jest niezwykle kosztowne, gdy\u017c wymaga wielu eksperyment\u00f3w. <\/p>\n\n\n\n

Wykorzystanie mechanizm\u00f3w\nuczenia maszynowego do analizy uzyskiwanych danych pozwoli\u0142o na obni\u017cenie koszt\u00f3w\ni skr\u00f3cenie czasu bada\u0144, jednak algorytmy uczenia maszynowego nie pracuj\u0105 w pe\u0142ni\nefektywnie, gdy maj\u0105 ograniczony zas\u00f3b nowych danych. Im wi\u0119cej danych, tym\nszybciej algorytmy s\u0105 w stanie trafnie identyfikowa\u0107 cz\u0105steczki maj\u0105ce potencja\u0142\nstania si\u0119 nowym lekiem.<\/p>\n\n\n\n

Dziesi\u0119\u0107\ndu\u017cych firm farmaceutycznych, w tym GSK, AstraZeneca i Johnson & Johnson\nzdecydowa\u0142o si\u0119 na zawarcie umowy<\/a> z francusk\u0105 firm\u0105 Owkin<\/a>, przy pomocy kt\u00f3rej b\u0119d\u0105 dzieli\u0107 si\u0119 swoimi\ndanymi.<\/p>\n\n\n\n

Firmy dziel\u0105 si\u0119 swoimi\ndanymi z bada\u0144 w celu usprawnienia algorytmu wyszukiwania, tak, aby sta\u0142 si\u0119 on\nbardziej dok\u0142adny i skuteczniejszy. Dane s\u0105 wsp\u00f3\u0142dzielone za po\u015brednictwem platformy\nzbudowanej przez Owkin opartej na blockchainie, co ma zapewni\u0107 pe\u0142n\u0105\nidentyfikowalno\u015b\u0107 wszelkich dzia\u0142a\u0144 na platformie.<\/p>\n\n\n\n

Ka\u017cdy partner tego\nprojektu przekazuje swoje dane do Owkin w celu wykorzystania ich do treningu\nalgorytm\u00f3w uczenia maszynowego i poprawy jego skuteczno\u015bci. Dane nie s\u0105\nujawniane konkurentom, natomiast ka\u017cdy z nich mo\u017ce potem korzysta\u0107 z\nulepszonego algorytmu do prowadzenia dalej swoich w\u0142asnych bada\u0144.<\/p>\n\n\n\n

Dlaczego to takie wa\u017cne?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

W wielu dziedzinach\npost\u0119p nie nast\u0119puje tak szybko, jak by\u015bmy tego oczekiwali. Dzieje si\u0119 tak\nmi\u0119dzy innymi dlatego, \u017ce ka\u017cda firma pracuje w tajemnicy przed innymi nad\nswoimi rozwi\u0105zaniami. <\/p>\n\n\n\n

Przyk\u0142ad rozwi\u0105zania proponowanego\nprzez Owkin pokazuje, w jaki spos\u00f3b firmy \u2013 w tym przypadku z bran\u017cy\nfarmaceutycznej \u2013 mog\u0105 przyspieszy\u0107 post\u0119p wsp\u00f3\u0142dziel\u0105c swoje dane w spos\u00f3b,\nkt\u00f3ry pozwala im jednocze\u015bnie zachowa\u0107 r\u00f3wnowag\u0119 konkurencyjn\u0105 wzgl\u0119dem siebie.<\/p>\n\n\n\n

Firmy te zyskuj\u0105 przewag\u0119\nkonkurencyjn\u0105 nad tymi konkurentami, kt\u00f3rzy nie udost\u0119pniaj\u0105 swoich danych.<\/p>\n\n\n\n

Czy\u017cby zatem przysz\u0142o\u015b\u0107\nnale\u017ca\u0142a do tych, kt\u00f3rzy jako pierwsi pozb\u0119d\u0105 si\u0119 l\u0119ku przed utrat\u0105 swoich\ndanych i nawi\u0105\u017c\u0105 wsp\u00f3\u0142prac\u0119 z konkurentami w celu wsp\u00f3lnego wytwarzania coraz\nto lepszych algorytm\u00f3w pozwalaj\u0105cych na szybsze opracowywanie udoskonalonych produkt\u00f3w?\nA tym samym zwi\u0119ksz\u0105 szybko przewag\u0119 nad tradycjonalistami wol\u0105cymi chroni\u0107\nswoje dane za wszelk\u0105 cen\u0119?<\/p>\n\n\n\n

Przysz\u0142o\u015b\u0107 poka\u017ce czy tak\nb\u0119dzie. W mi\u0119dzyczasie, cokolwiek robimy z danymi, r\u00f3bmy to \u015bwiadomie.<\/p>\n\n\n\n

Dane \u2013 jak m\u0105drze nimi zarz\u0105dza\u0107<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

Szereg firm oferuj\u0105cych atrakcyjne\nrozwi\u0105zania oparte na przetwarzaniu danych z wykorzystaniem mechanizm\u00f3w uczenia\nmaszynowego nie m\u00f3wi klientom do ko\u0144ca, co dzieje si\u0119 z ich danymi po wykonaniu\nus\u0142ugi. Rezultat takiej us\u0142ugi jest zwykle po\u017cyteczny dla klienta \u2013 cz\u0119sto nie\njest on jednak \u015bwiadomy, \u017ce jego dane pos\u0142u\u017cy\u0142y do poprawy dzia\u0142ania algorytm\u00f3w\ni \u017ce ka\u017cdy kolejny klient tego dostawcy \u2013 tak\u017ce jego bezpo\u015bredni konkurent \u2013\nskorzysta z tego usprawnienia.<\/p>\n\n\n\n

Jeste\u015bmy dopiero na pocz\u0105tku\ndrogi zwi\u0105zanej z tworzeniem dobrych praktyk dotycz\u0105cych przetwarzania danych\nprzez systemy oparte na sztucznej inteligencji. <\/p>\n\n\n\n

Warto \u2013 decyduj\u0105c si\u0119 na\nkorzystanie z us\u0142ug przetwarzania przez mechanizmy AI \u2013 po\u015bwieci\u0107 czas na dobre\nzrozumienie, co dok\u0142adnie si\u0119 dzieje w ramach takiego przetwarzania, gdzie\npowstaje warto\u015b\u0107 dodana i kto jest beneficjentem takiej warto\u015bci dodanej.<\/p>\n\n\n\n

A po takiej analizie nale\u017cy zadba\u0107 o ochron\u0119 swoich interes\u00f3w i danych, w szczeg\u00f3lno\u015bci w\u0142a\u015bciwie konstruuj\u0105c umow\u0119. <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

W kontek\u015bcie cyfrowej gospodarki cz\u0119sto m\u00f3wi si\u0119 o danych jako nowym paliwie nap\u0119dzaj\u0105cym gospodark\u0119.  To por\u00f3wnanie ma swoje \u017ar\u00f3d\u0142o w tytule raportu “The Economist” z maja 2017 roku zatytu\u0142owanego “The world\u2019s most valuable resource is no longer oil, but data”. Skr\u00f3towo u\u017cywa si\u0119 tak\u017ce powiedzenia “data is a new oil“. To por\u00f3wnanie jest niezwykle obrazowe, […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":210,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[107,11,84,68],"tags":[106,63,59,87,6,108],"jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-content\/uploads\/2019\/07\/fazy.jpg","_links":{"self":[{"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/209"}],"collection":[{"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=209"}],"version-history":[{"count":-5,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/209\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/media\/210"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=209"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=209"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/digitalbabel.legal\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=209"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}